Kruche ciasto z orzechami (nie tylko) na Boże Narodzenie

Placek z kruchego ciasta z nadzieniem z całych orzechów - cały (ogromny!) urok tego ciasta tkwi w jego prostocie. Przy czym niestety nie w prostocie jego wykonania - a to ze względu na konieczność zrobienia ( i niespalenia przy okazji) karmelu, co może na początku sprawiać problemy. Mimo to warto. Ciasto, mimo sporej ilości użytego cukru, nie jest przesadnie słodkie. Ilość kruchego ciasta wskazana w oryginalnym przepisie nie wystarcza na wykonanie ciasta zgodnie z książkowym opisem na tortownicę o średnicy 28 cm, trzeba albo nieco zmodyfikować jego wykonanie (co zrobiłam), albo zwiększyć ilość ciasta (co zrobię następnym razem i wówczas uzupełnię przepis, o ile zwiększyć). Oryginalny przepis pochodzi z niemieckiej książki o polskim tytule "Boże Narodzenie".

Składniki:

Na ciasto:

• 350 g mąki

• 200 g masła

• 150 g cukru

• 1 jajko

• szczypta soli

Na nadzienie:

• 400 g orzechów - wedle uznania - u mnie 300 g orzechów włoskich i 100 g orzechów laskowych

• 300 g cukru

• 125 g śmietany kremówki

Do posmarowania:

• 1 białko

• ew. cukier "gruboziarnisty"

Przygotowanie:

Przygotuj kruche ciasto:

Przesiej mąkę. Dodaj do mąki pokrojone w kostkę masło, cukier i sól, połącz, rozcierając palcami, do konsystencji "mokrego piasku". Rozkłóć osobno jajko i dodaj je do masy, szybko wyrób - tak, by tylko szybko połączyć składniki. Zawiń w folię spożywczą i odłóż do lodówki na co najmniej 30 minut.

Przygotuj nadzienie:

Opcjonalnie posiekaj orzechy (nie za drobno). Do garnka/patelni z grubym dnem wsyp cukier, podgrzewaj na średnim ogniu. Nie mieszaj! Zamieszanie karmelu spowoduje powstanie grudek - można jedynie potrząsać garnkiem/patelnią. Dla posiadających palnik do creme brulee - można (ale nie trzeba!) wspomóc proces karmelizowania się cukru, przypalając górę palnikiem (cukru jest sporo i zanim góra się skarmelizuje - dolna warstwa może zbytnio zbrązowieć). Gdy cały cukier się rozpuści i zmieni kolor na brązowy (powinien zachować możliwie jasny kolor), zdejmij patelnię/garnek z kuchenki, dodaj 1 łyżkę wody i śmietanę, wymieszaj, dodaj orzechy i ponownie wymieszaj. Pozostaw do ostygnięcia.

Tortownicę posmaruj masłem i wysyp mąką.

Ciasto podziel na dwie części, ok. 2/3 i 1/3. Większą porcję rozwałkuj i wyłóż dno oraz boki tortownicy. Na ciasto wyłóż nadzienie orzechowe. Nadmiar ciasta na bokach tortownicy można albo odciąć, albo założyć na nadzienie. Pozostałą część ciasta (tą 1/3) rozwałkuj i, w zależności od tego, na co wystarczy:

- można wyciąć krążek wielkości tortownicy, położyć na nadzieniu, docisnąć brzegi; z pozostałych kawałków ciasta wytnij foremką gwiazdki, ułóż na cieście, lekko dociśnij;

- jeśli ciasta jest zbyt mało, by dało się wyciąć krążek na pokrycie tortownicy i gwiazdki - nie wykrawaj krążka ciasta, a tylko powycinaj foremką gwiazdki, poukładaj je na nadzieniu tak, by zachodziły na siebie i pokryły całe ciasto, lekko dociśnij.

Roztrzep lekko białko, posmaruj cienko ciasto. Można posypać gruboziarnistym cukrem.

Wstaw do nagrzanego do temperatury 200 - 225°C piekarnika, piecz ok. 40 minut. Ostudź w formie.